Sosyal ve Beşerî Bilimler

Robert Falcon Scott


6 Haziran 1868 tarihinde İngiltere’nin Plymouth şehrinde dünyaya gelen Robert Falcon Scott, altı çocuklu bir ailenin üçüncü çocuğudur. Dedesi ve dört amcası ordu ve donanmada görevli olan Scott, 1881 yılında öğrenci olarak donanmaya katılmıştır.1

Kraliyet Coğrafya Cemiyeti ve Kraliyet Cemiyeti’nin ortak iştirakiyle 1901-1904 yılları arasında Antarktika’ya gerçekleştirilen “Discovery” (Keşif) Seferi’ne liderlik etmesi donanmada kariyerinde bir dönüm noktası olmuştur.2 Katılımcılar arasında bilim insanlarının da olduğu Discovery Seferi’nin hem bilimsel hem de keşif odaklı hedefleri bulunmaktaydı. Keşif ayağı, Güney Kutbu’na ulaşma yarışının yoğun olduğu ve nedenle kutup kaşiflerinin kahraman olarak kabul edilerek kutup keşfinde kahramanlar çağını başlattığı dönemde Güney Kutbu’na uzanan uzun bir güney yolculuğunu içermekteydi. Scott, Ernest Shackleton ve Edward Wilson bu sefer esnasında kutuptan yaklaşık 530 mil (850 km) uzakta, 82°17’G enlemine kadar ulaşsa da dönüş yolculuğu esnasında fiziksel olarak zorlanan Shackleton seferden erken ayrılmak durumunda kalmıştır.3

Seferin ikinci yılında biyolojik, zoolojik ve jeolojik açıdan önemli bilimsel bulgular elde edilmiştir. Scott’un skorbüt hastalığına yakalanması sefer performansını olumsuz etkilese de 1904 yılının Eylül ayında İngiltere’de bir halk kahramanı olarak karşılanmış ve pek çok madalya almıştır. İlk Antarktik Seferi’ne dair anılarını The Voyage of the Discovery başlıklı bir kitap çalışması olarak yayımlamıştır.4

1906 yılında ikinci Antarktik Seferi için Kraliyet Coğrafya Cemiyeti’nden sponsorluk talep eden Scott ile Antarktika’nın McMurdo bölgesine bir sefer yapacağını duyuran Shackleton’un arası açılmıştır. Shackleton, 17 Mayıs 1907 tarihinde yazdığı bir mektupta farklı bir keşif bölgesi tercih edeceğini beyan ederek anlaşmazlığı sonlandırsa da kampını bir Discovery Sefer üssünün yakınlarına kurması nedeniyle eleştirilmiştir.5

Güney Kutbu’na erişme konusunda kararlı olan Scott, 1910-1913 yılları arasında gemisiyle aynı isimde olan Terra Nova Seferi’ni düzenlemiştir. Kraliyet Coğrafya Cemiyeti Terra Nova Seferi’nin temelde bilimsel amaçlı gerçekleştirildiğini, Güney Kutbu keşfinin ikincil amaç olduğunu belirtse de6 Scott, temel hedefinin Güney Kutbu’na ilk erişen kâşif olarak Britanya İmparatorluğu’na bu büyük onuru bahşetmek olduğunu belirtmiştir.7 Nansen’in motorlu taşıtların bölge için yetersiz olduğu, bunun yerine köpek tercih etmesi tavsiyesine ek olarak Shackleton’un da daha önceki seferde atlarla neredeyse başarılı olması tecrübesinden hareketle bu sefer için Sibirya’dan köpek ve at getirtmiş ve bir de motorlu taşıt uzmanı birini ekibine almıştır.8

1 Kasım 1911 yılında başlayan zorlu kutup yürüyüşü, 17 Ocak 1912’de istedikleri noktaya ulaşan Scott ve ekibinin, Roald Amundsen tarafından bırakılan bir çadırda 18 Aralık 1991 tarihli mektuba denk gelmesiyle birlikte çok daha zorlu bir yolculuğa dönüşmüştür. Dönüş yolculuğunda günlüğüne “Korkarım dönüş yolculuğu çok yorucu ve monoton olacak”9 notunu düşen Scott ve ekibi, Edgar Evans ve Lawrence Oates’in hayatını kaybetmesiyle olumsuz etkilenmiş ve bir sonraki lojistik üsse ulaşamadan yakalandıkları fırtına esnasında hayatlarını kaybetmiştir.10 Scott’un Terra Nova Seferi kendisine dünya çapında bir ün kazandırmış ve tüm zamanların en büyük kutup kâşifleri arasında anılmaya başlanmıştır.

İskender F. Sertelli tarafından kaleme alınan ve 1939 yılında Kanaat Kitabevi tarafından basılan Kutuplarda Bir Türk Kızı; Scott ve ekibini aramaya giden bir Türk kızını konu edinen bir romandır. Bahsi geçen romanın Britanya ulusal kahramanını Britanya yazınından da önce işleyen bir kurgu olması oldukça dikkat çekicidir.11


Kaynakça

1 Fiennes, R. (2003). Captain Scott. London: Hodder&Stoughton.

2 Crane, D. (2005). Scott of the Antarctic: A Life of Courage and Tragedy in the Extreme South. HarperCollins.

3 Preston, D. (1999). A First Rate Tragedy: Captain Scott’s Antarctic Expeditions. London: Constable.

4 Scott, R. F. (2001). The Voyage of the Discovery: Scott’s First Antarctic Expedition 1901-1904. Cooper Square Press

5 Barczewski, S. (2007). Antarctic Destinies: Scott, Shackleton and the Changing Face of Heroism. London: Hembledon Continuum.

6 Crane, D. (2005). Scott of the Antarctic: A Life of Courage and Tragedy in the Extreme South. Harper Collins.

7 A.g.e.

8 Solomon, S. (2001). The Coldest March: Scott’s Fatal Antarctic Expedition. London: Yale University Press.

9 Scott, R. N. (1933). Öldüren Kutup (Cenup Kutbu Seyahatı Günyazıları). Resimli Ay Matbaası.

10 A.g.e.

11 Caymaz, E. (2022). A Research on Representations of the Far South in Turkish Literature. 10th SCAR Open Science Conference: Antarctica in a Changing World, 1-10 Ağustos (Çevrimiçi Konferans).


Yazarlar