Yaşam Bilimleri

Ak Fırtınakuşu


Lat. Pagodroma nivea

İng. Snow Petrel

35-45 cm boya ve 75-95 cm kanat açıklığına sahip bu deniz kuşu bembeyaz bir gövdeye ve ufak siyah bir gagaya sahiptir.1 Dünyanın en güneyinde üremesi ve kışın bile deniz buzu kıyılarını terk etmemesi sebebiyle Antarktika’nın en karakteristik kuşlarındandır. Deniz buzu örtüsü %10-50 oranında olan denize yakın alanlarda yaşar. Yuvasını Antarktika ana karasının 440 km içinde ve 2500 m irtifaya kadar2 kurabildiği kaydedilmiştir. Kaya kovuklarında yuva kurar ve diğer kuşların aksine yuva ağzı hâkim rüzgâr yönüne açılır. Bunun yuva ağzının kar ile kapanmasını engellemek nedeniyle olduğu düşünülmektedir. Yavru ölümlerinin de en çok yoğun kar yağışına bağlı olarak yuvanın kar altında kalması sebebiyle oluştuğu bildirilmiştir.3 Yavrusunu beslemek için 40-70 saat süren beslenme uçuşları yapar. Genel olarak kril (Euphausiacea) ve kalamar (Decapodiformes) avlar ancak fırsat bulduğunda denizdeki ve karadaki hayvan leşleri ile de beslenir. 20 yıl kadar yaşayabilen bu kuş, yaşamını büyük ölçüde yuvalama alanlarının çevresinde geçirir. Günümüzde 4 milyon olarak tahmin edilen popülasyonu dengededir ancak iklim değişimine bağlı olarak deniz buzu azalması ve kril miktarındaki düşüşe bağlı olarak tehlike altına gireceği tahmin edilmektedir.4 Ak fırtınakuşu üzerinde yapılan gözlemler, bu canlının yıl içindeki yaşam döngüsünün şimdiden iklim değişimine bağlı olarak değiştiğine işaret etmektedir.5


Kaynakça

1 Del Hoyo, J. Elliott, A. ve Sargatal, J. 1992. Handbook of the birds of the world Cilt. 1, 8, Lynx edicions. Barcelona.

2 Brooke, M. 2004. Albatrosses and petrels across the world. Oxford University Press.

3 Johansson, P. ve Thor, G. 2004. Observations on the birds of the Vestfjella and Heimefrontfjella, Dronning Maud Land, Antarctica, 1991/92 and 2001/02. Marine Ornithology, Cilt. 32, 43-46.

4 Croxall, J.P., Trathan, P. N., ve Murphy, E. J. 2002. Environmental change and Antarctic seabird populations. Polar Science. Cilt. 297, 1510-1514.

5 Jenouvrier, S. , Weimerskirch, H., Barbraud, C., Park, Y. H., ve Cazelles, B. 2005. Evidence of a shift in the cyclicity of Antarctic seabird dynamics linked to climate. Proc. Royal Soc. London, Ser. B Biol. Sci. Cilt. 272, 887-895.


Yazarlar