Lat. Falco rusticolus
İng. Gyrfalcon
48-64 cm boy, 770-2150 gr ağırlığa ve 105-135 cm kanat açıklığına sahip olan bu tür, dünyanın en büyük doğan türlerinden biridir.1 Aynı zamanda dünyanın en kuzeyde yayılan ve Arktik bölgeyi en iyi temsil eden gündüz yırtıcı kuşlarından biridir. İsmini aldığı şekilde, en yaygın formu, yaşadığı kutup bölgeleriyle uyumlu olarak beyaz tüylere sahiptir. Ancak bu türün gri ve koyu kahverengi formları da yaygın olarak bulunur. Beyaz tüylü form, diğer doğan türlerinden hemen ayırt edilebilir, ancak diğer formları, aynı bölgede bulunabilen gökdoğan (Falco peregrinus) gibi diğer doğan türlerinden ayırt etmek için kuş gözlemcilik deneyimi gerektirebilir. Bu tür, insan yerleşimlerine oldukça uzak aktif alanlarda yaşadığı için, bu kuşları görmek için çok az kuş gözlemcisi fırsat bulabilir. Kutup dairesinin tüm iç bölgelerinde, deniz kıyısı, nehirler, dağlık habitatlar, dik yamaçlar ve uçurumlar gibi çeşitli yaşam alanlarında yuva yapar. Genellikle kendi yuvalarını inşa etmezler; kuzgun (Corvus corax) gibi diğer kuşların yaptığı yuvaları kullanırlar.2 Kutup dairesinde özellikle kaya kar tavuğu (Lagopus muta) ile beslenir ve bu türün coğrafi dağılımı neredeyse tamamen bu türün dağılımı ile örtüşmektedir.3 Bununla birlikte, diğer kuşlar ve tavşan gibi memelilerle de beslenirler.4 Daha önce, ak sungurunun beslenmek için tundra ve orman habitatlarına bağlı olduğu düşünülüyordu, ancak son araştırmalar bu türün kışın deniz buzları üzerinde uzun süre vakit geçirdiğini göstermektedir.5
Diğer doğan türlerinin aksine, avlarını genellikle havada değil, yerde yakın paralel uçuşlar veya doğrudan yerde avlayarak yakalarlar. En kuzeyde yaşayan popülasyonlar dışında göç etme davranışı yaygın olarak görülmez.6 Hatta bazı çiftlerin yuvalarını yıl boyunca terk etmedikleri gözlenmiştir.7 Bu tür, tarih boyunca insanların büyük ilgisini çekmiştir. Özellikle doğa sporlarına ilgi duyan soylular, bu türe sahip olmak için büyük paralar ödemeye istekli olmuşlardır.8 Bu aşırı ilgi, bu türün adının Çin iç savaşlarının tarihine bile geçmesine neden olmuştur. Günümüzde, ak sungur, birçok ülkenin bayrakları ve sembollerinin bir parçasıdır.
