Lat. Branta leucopsis
İng. Barnacle Goose
58-71 cm boy, 1300-2200 gr ağırlığa ve 132-145 cm kanat açıklığına sahip olan ak yanaklı kaz, diğer kaz türlerinden kolayca ayırt edilebilen siyah-beyaz zıt renklere sahiptir. Grönland ile Kuzey Avrupa arasındaki kuzey denizi kıyıları, özellikle sulak alanların yakınındaki kayalık yamaçlar, ak yanaklı kazların üreme bölgeleridir.1 Üreme döneminde, besinlerini tundra benzeri ortamlarda, yosunlu çayırlarda ve çamur düzlüklerinde ararlar ve çeşitli otsu bitkilerle beslenirler. Kışın göç ettikleri bölgelerde tahıllar ve sebzeler gibi tarım ürünleriyle de beslenebilirler. Yuvalarını kutup tilkileri (Vulpes lagopus) ve kutup ayıları (Ursus maritimus) gibi yırtıcılar tarafından korumak için dik yamaçlarda inşa ederler. Dişi kuş, yuvasını ufak bir çöküntünün içine yapar ve burada kuluçkaya yatar. Yavrular, yumurtadan çıktıktan sonra beslenme alanlarına ulaşabilmek için dik yamaçlardan atlamak zorunda kalır. Bununla birlikte, yavruların büyük çoğunluğu ilk aylarında avcılar tarafından avlanır.2 Kışı geçirmek için genellikle Avrupa’nın kuzeybatı sahil bölgelerine göç ederler. Bazı bireyler nadiren Mısır gibi güney bölgelere veya Amerika kıtasının batı kıyılarına kadar uçabilirler.3 Türkiye’de, ak yanaklı kazlar kuzey kıyı bölgelerinde rastlantısal olarak gözlemlenmektedir, ancak sayıları oldukça sınırlıdır.4 Ak yanaklı kazların popülasyonları, 1930’larda ciddi bir düşüş yaşadı, ancak 1948’den sonra alınan koruma önlemleri sayesinde tekrar artmaya başladı. Günümüzde, bu türün popülasyonlarında iklim değişikliği kaynaklı olarak zayıf bir artış eğilimi gözlenmektedir.5
