İng. Bering Strait

Bering Boğazı, Arktik Okyanusu’nun güneyindeki Chukchi Denizi’ni Pasifik Okyanusu’nun kuzey kolu olan Bering Denizi’ne bağlayan, Kuzey Amerika’nın kuzeybatısındaki Seward Yarımadası ile Kuzeydoğu Asya’nın en ucundaki Chukotka (ya da Chukchi) Yarımadası arasında bulunan, yaklaşık 85 km genişliğinde, göreli olarak sığ (50 m) ve dar bir boğazdır.^{1, 2}

Rusya ile Alaska arasındaki resmi sınır, Diomede Adaları ve Uluslararası Gün Değişim Çizgisi bu boğazda bulunmaktadır (Şekil 1). Bu boğaz aynı zamanda Pasifik Okyanusu’nun Atlantik Okyanusu’na aktığı bölgedir. Bering Boğazı her ne kadar Danimarkalı denizci Vitus Bering ile ilişkilendirilse de ilk olarak 1648 yılında Rus kâşif Semyon Dezhnev tarafından keşfedilmiştir. Bering, 1724 yılında Rus Çarı Büyük Petro’nun donanmasında Kuzey Amerika ve Sibirya arasındaki su yollarını keşfetmekle görevlendirilmiş ve 1728’de Kuzey Amerika ve Asya kıtalarının birleşmediğini göstermiştir. 1741’de Kuzey Sibirya kıyılarının geniş alanlarının haritalandırılmasından sorumlu tutulan Bering, sefer sırasında kötü hava koşulları ve hastalıktan ölmüştür. Öldüğü adaya onuruna Bering Adası adı verilmiştir.¹

Bering Boğazı’nın Oluşumu

Son dönemde yapılan çalışmalar, Bering Boğazı’nın Senozoyik’teki oluşumunun tektonik süreçler ve/veya deniz seviyesindeki östatik dalgalanmalar nedeniyle en geç Miyosen- en erken Pliyosen’de (diatom kayıtlarına göre 5, 5-5, 4 milyon yıl önce) başladığını göstermektedir.³

Yaklaşık 21.000 yıl önce Son Buzul Maksimum dönemde deniz seviyesi 100-120 m kadar alçalmış ve Rusya’nın Chukotka Yarımadası ile Alaska’nın Seward Yarımadası arasında bir kara köprüsü ortaya çıkmıştır. Yerli Amerikalıların ve Inuitlerin atalarının, Kuzeydoğu Asya’dan Kuzey Amerika’ya bu kara köprüsü ile geçtikleri düşünülmektedir.¹ Yaklaşık 9.000 yıl önce eriyen buzullar nedeniyle deniz seviyesi yükselmiş ve bu kara köprüsünün sular altında kalması ile Bering Boğazı oluşmuştur.⁴ Günümüzde boğazın oldukça dar olması, küçük teknelerin Chukotka Yarımadası’ndan Seward Yarımadası’na geçmesini mümkün hâle getirmektedir.¹

Şekil 1. Bering Boğazı’nın konumu