İng. Cryopolitics

Güçlü devletlerin kıyıdaş olduğu Arktik Okyanusu, hem yeraltı kaynakları açısından zengin olması hem de öngörülenden daha hızlı eriyen deniz buzu ve bu durumun ortaya çıkardığı çeşitli ekonomik fırsatlar nedeniyle devletler arası yoğun bir rekabetin yaşandığı bölgelerden biri hâline gelmiştir.^1,2 Arktik Okyanusu tüm aktörlerin kullanımına açıktır ve bu bölgedeki seyir jeopolitiği üç temel hususa göre şekillenmektedir: bölgedeki yeraltı kaynaklarına yönelik çıkarlar, iklim değişikliğinin olumsuz etkileri nedeniyle kapladığı alan, kalınlıkları daha uzun süreli olarak azalan deniz buzu ve böylelikle seyre daha elverişli hâle gelen deniz ticaret yolları ile çevresel güvenlik.³ Bilhassa deniz buzunda meydana gelen büyük değişimler, alternatiflerine kıyasla seyir süresini yaklaşık %27 ila %40 oranında kısaltarak Kuzeydoğu ve Kuzeybatı Geçitlerini daha kullanışlı hâle getirirken⁴ hem bölge devletleri hem de konum olarak bölgede yer almayan ancak farklı motivasyonlarla bölgede bulunmak isteyen devletlerin bölgeye yönelik stratejilerini güncellemelerine neden olmuştur. Söz konusu gelişmeler alanyazında buz politikası (kriyopolitik) olarak tanımlanır. En genel ifadeyle buz politikası, eriyen kriyosfere bağlı olarak ortaya çıkan buzsuz bölgede yer alan kaynakların kontrolüne dair devletlerarası rekabet olarak tanımlanabilir. Bahsi geçen kriyosferik yapı, kutup bölgelerinin yanı sıra buzdağları, buz sahanlığı, Alp buzulları ve permafrostu da kapsayan geniş bir coğrafyaya yayılmaktadır.⁵