Lat. Cephalorhynchus commersonii
İng. Commerson’s dolphin
Kokarca yunusu, alaca yunus veya panda yunusu olarak da adlandırılan Commerson yunusu, küçük bir okyanus yunus türüdür. Güney Amerika’nın güney kesiminde yaşayan C. c. commersonii ve Kerguelen Adaları’nda yaşayan C. c. Kerguelenensis olmak üzere iki alt türe ayrılmıştır. Bu iki alt tür birbirlerinden boylamsal olarak 130° ve mesafe olarak 8500 km uzakta yaşar. Güney Amerika Commerson yunusu, maksimum 146 cm uzunluk ve maksimum 45 kg ağırlığıyla en küçük yunus türüdür. Öte yandan Kerguelen Adaları Commerson yunusu, 174 cm boya ve 86 kg ağırlığa ulaşabilme kapasitesine sahiptir.
C. c. Commersonii, Güney Amerika’nın güney kıyı sularında ve Falkland (Malvinas) Adaları’nda bulunur. Güney Amerika’nın Atlantik kıyısında, Commerson yunuslarının kuzey sınırı yaklaşık olarak Negro Nehri ağzındadır (40°G).1 Habitatlarının sınırları güneye doğru, Cape Horn’a (56ºG) kadar uzanır.2 C. c. Kerguelenensis ise Güney Hint Okyanusu’ndaki Kerguelen Adaları’nın tamamının çevresindeki sığ kıyı sularında yaşar.3
Commerson yunusu, kıyı bölgeleri boyunca soğuk kıyı sularında, korunaklı fiyortlarda, koylarda, limanlarda, nehir ağızlarında ve bazen de nehirlerin alt kesimlerinde bulunur. Güney Amerika Commerson yunusu, kıyı sularında çeşitli balık türleri, kafadanbacaklılar, kabuklular ve bentik (deniz dibinde yaşayan) omurgasızlarla beslenir4. Kerguelen Adaları’nda ise çoğunlukla yarı pelajik balıklardan ve bir dereceye kadar bentik balıklardan oluşan daha kısıtlı bir diyet izler.
Commerson yunusu, kıyı bölgelerinde yaşadığı için balıkçılar tarafından en çok yanlışlıkla yakalanan yunus türlerinden biridir. Ancak bu durum, popülasyonunu tehdit edecek boyutta değildir. Küresel toplam nüfusu, popülasyon trendleri ve maruz kaldığı tehditler hakkında daha fazla araştırma yapılması gerektiği söylenmelidir. Özellikle Güney Amerika’daki popülasyonu oldukça yüksektir. Bu nedenle Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin Kırmızı Listesi’nde “asgari endişe duyulan tür” olarak listelenmiştir.