Yaşam Bilimleri


Lat. Cepphus grylle

İng. Black guillemot

30-32 cm boy, 320-485 gr ağırlık ve 52-58 cm kanat açıklığına sahip olan bu orta boy deniz kuşu, Arktik Dairesi’nin tamamında üreyen karakteristik bir kutup kuşudur.1 Kapkara tüyleri ve yanlarında bulunan beyaz lekelerle, diğer deniz kuşlarından kolayca ayırt edilir. Deniz buzu üzerinde, çok küçük su açıklıklarında bile beslenme olanağı bulabilen bu kuşlar, yüksek Arktik enlemlerinde büyük üreme kolonileri kurabilirler.2 Deniz buzu, tüm su yüzeyini kaplamadığı sürece, kutup kışını bile üreme kolonilerinin etrafında geçirebilirler. Yuvalarını sığ beslenme alanlarının yakınındaki uygun kayalık kıyılarda tek başlarına veya seyrek koloniler halinde kurarlar. Kışın genellikle sürüklenen deniz buzu alanlarında bulunurlar.3 Deniz yaşamına oldukça iyi uyum sağlamışlardır ve tehlike anında, öncelikle dalış yaparak uzaklaşmayı tercih ederler. Balıkçılık ve su zemininde yaşayan balıklarla beslenirler, ancak çeşitli deniz omurgasızlarıyla da beslendikleri kaydedilmiştir.4 Avlarını 35 metreye kadar olan sığ sularda yakalayabilirler, ancak 50 metre derinlikte balık ağlarında ölü olarak bulunan kara alkler de kaydedilmiştir.5 Üreme döneminde, yavru beslemek için yuvalarının 4 km çevresinden uzaklaşmazlar. Ancak kışın etkili deniz akıntıları ile sürüklenerek beslendikleri bilinmektedir. Ayrıca balıkçılık teknelerini takip ederek av artıklarıyla beslendikleri de gözlenmiştir.6 Yavrular yuvadan uçar uçmaz tüy değiştirmek için güvenli bir lokasyona göç ederler.7 Tüy değişimi sırasında uçma yeteneklerini kullanamazlar ve yırtıcılara karşı özellikle savunmasızdırlar. Dünya genelinde 400.000 ila 1.500.000 birey arasında kara alk olduğu tahmin edilmektedir. Başlıca tehditler arasında olumsuz hava koşulları, yanlışlıkla avlanmalar ve diğer hayvanlar tarafından avlanma baskısı yer almaktadır.8,9


Kaynakça

1 Del Hoyo, J. Elliott, A. ve Sargatal, J. (1992). Handbook of the birds of the world Cilt 1, 8. Lynx edicions. Barcelona.

2 Cramp, S. (1985). The Birds of the Western Palearctic. Cilt 4. Terns to Woodpeckers. Oxford University Press, Oxford, UK.

3 Renaud, W. E. ve Bradstreet, M. S. W. (1982). Late winter distribution of Black Guillemots (Cepphus grylle) in northern Baffin Bay and the Canadian High Arctic. Canadian Field-Naturalist. 94, s. 421-425.

4 Cairns, D. K. (1987). Diet and foraging ecology of Black Guillemots in northeastern Hudson Bay. Canadian Journal of Zoology. 65, s. 1257-1263.

5 Piatt, J. F. ve Nettleship, D. N. (1985). Diving depths of four alcids. Auk. Cilt 102, s. 293-297. Diving behavior of Black Guillemots in northeastern Hudson Bay. Colonial Waterbirds Cilt 15, s. 245-248.

6 Ewins, P. J. (1987). Opportunistic feeding of Black Guillemots Cepphus grylle at fishing vessels. Seabird. Cilt 10, s. 58-59.

7 The Atlantic Alcidae at sea. In The Atlantic Alcidae: Evolution, Distribution and Biology of the Auks Inhabiting the Atlantic Ocean and Adjacent Water Areas. Editörler: D. N. Nettleship ve T. R. Birkhead. Academic Press, s. 383-426. London, UK.

8 Frederiksen, M. ve A. Petersen. (1999). Adult survival of the Black Guillemot in Iceland. Condor, Cilt 101, s. 589-597.

9 Ewins, P. J. (1985). Otter predation on Black Guillemots. British Birds, Cilt 78, s. 663-664.


Yazarlar