İng. Kerguelen Islands
Kerguelen Adaları, Hint Okyanusu’nun ortasında, 48°27’8”G ve 50°1’7”G enlemleri ile 68° 25’ 12”D ve 70° 33’ 26”D boylamları arasında yer alır. Kerguelen Denizaltı Platosu’nun kuzeyinde yer alan adalar, Antarktika’ya 2000, Avustralya’ya 4000, Afrika’ya 3800 km uzaklıktadır. Kerguelen Adaları, 7346 km² alana sahip, bir tanesi büyük 240’a yakın ada ve kayalıktan oluşan adalar topluluğudur.
Adalar ilk olarak 1772 yılında Yves Joseph de Kerguelen-Trémarec tarafından keşfedilmiş ve adaya ilk çıkış 1773 yılında gerçekleşmiştir. 1840 yılında James Clark Ross tarafından adada manyetik ölçümler yapılmıştır. Adaya 1874 yılında Venüs keşif gezisi yapılmış ve adadaki bilimsel çalışmalarda Güneş’in Dünya’ya uzaklığı hesaplanmaya çalışılmıştır. 1898 yılında adada, Alman keşif ekibi tarafından bir istasyon kurulmuş, bu istasyon daha sonraları denizcilik-avcılık faaliyetleri amacıyla kullanılmıştır. İkinci Dünya Savaşı esnasında Almanlar tarafından işgal edilmek istenmiş, savaştan sonra Fransa toprağı olarak kabul edilmiştir. 1949 yılında adada bir meteoroloji istasyonu kurulan ada, daha sonra birçok araştırmacı tarafından ziyaret edilmiştir.1
240’a yakın ada ve kayalıktan oluşan takımadaların en büyük adası Grande Terre’dir. Adanın en yüksek noktası Mount Ross (1850 m) tepesidir. Adanın kuzeyinde Loranchet, doğusunda Courbet, güneyinde ise Raller de Baty, Presque ile Jeanne d’Arc yarımadaları bulunmaktadır. Ada kıyıları çok fazla girintili çıkıntılıdır ve çok sayıda koy barındırmaktadır.
Adada iklim model verilerine göre kutup-tundra iklimi hakimdir.2 Fransız Meteoroloji Kurumu’nun Morbihan Körfezi kıyısında bulunan Port-aux-Français istasyonu verilerine göre adada, yıllık ortalama sıcaklık 5, 1 °C derecedir.3 En düşük sıcaklıklar Ağustos, en yüksek sıcaklıklar Şubat ayında ölçülmekte, yıl içindeki sıcaklık -9, 5 ile 23, 6 °C arasında değişebilmektedir. 1980-2010 yılı ortalamalarına göre adaya 677 mm yağış düşmüştür. Adada düzenli bir yağış rejimi bulunmaktadır. Adada ortalama rüzgâr hızı 9, 7 m/sn’dir. Ocak ve Şubat aylarında orajlar görülebilmektedir.
Adalardaki bitki örtüsü, iklim nedeniyle otlar, yosunlar ve likenlerle sınırlıdır. Adını bu adalardan alan Kerguelen lahanası hem adada hem de çevredeki adalarda yaygındır.4 Takımadaların bir parçası olan Croy Adası’nda yapılan incelemelerde buğdaygillere ait 29 tür belirlenmiştir.5
Son Buzul Maksimumu’nda ada buzullarla kaplanmış, Postglasiyal dönemde buzulların çekilmesi ve deniz seviyesinin yükselmesiyle, tekne vadiler fiyort halini almıştır. Adanın orta kısmında yer alan Cook Buzulu, günümüzde adadaki en geniş buzuldur (2011 yılında 410 km²). Adanın güneyinde Ross tepesi çevresinde, Raller de Baty Yarımadası’nın yüksek kısımlarında ve Presqueile de la Societe Geographie çevresinde güncel buzullar bulunmaktadır. Adada yükseltinin düşük olduğu kısımlarda ve doğusunda buzullara rastlanmaz. Adada, kettler, eratik bloklar, moren sırtları bulunmaktadır. 6-8
Kerguelen Denizaltı Platosunda Kretase (110 milyon yıl) döneminden beri volkanik aktiviteler görülmekte olup volkanizmanın şiddetinin azalmasıyla, plato oluşumu başlamıştır (40-45 milyon yıl). Platonun kuzey kısmındaki kabuk 3 farklı tabakadan oluşmuş ve kalınlığı 17 km’ dir. Güney kısmındaki kalınlık ise 21-25 km olarak belirlenmiştir.9 Kabuğun en üst kısmı çökellerden, orta kısmı bazaltlardan oluşmaktadır.10 Kerguelen Takımadaları, bu plato üzerinde 39 milyon yıl önce, platoyu oluşturan magma sorgucundan kaynaklanan volkanizma sonucunda oluşmuştur. Bu volkanizma sonucu oluşan bazalt, trakit ve trakiandezit akıntıları, merkez ve kuzeyde 29 milyon yıl yaşındayken, güneydoğuda 25 milyon yıl yaşındadır. Bu volkanik kayaçlar, takımadaların büyük bölümünde yüzeylenirler. Bazalt akıntılarının iki merkezi bulunmaktadır, bunlardan biri Cook Buzulu’nun bulunduğu dağlık alanda, diğeri Courbet tepesindedir. Adanın güneybatısında yer alan Raller du Baty Yarımadası’nda plütonik kayaçlar da bulunmaktadır. Adada ayrıca volkano-sedimanter formasyonlar ve Courbet Yarımadası doğusunda Kuaterner çökelleri mevcuttur.11
Adadaki Cook Buzulu’nun, moren ve eratik bloklarından alınan örneklerin kozmojenik yöntemleriyle tarihlendirilmesi ile buzulların 41, 4±4, 4 bin yıl döneminde ve daha sonra 24, 4±2, 7 bin yıl dönemlerinde gerilediği, yaklaşık 14, 5-12, 9 bin yıllar arasında ise ilerlediği belirlenmiştir.8 Benzer ilerleme durumu, takımadanın güneyinde, Gentil Buzul ve döküntü örtülü buzulunda da 14, 3 ve 2, 6 binyıl öncesinde belirlenmiş, 14, 3 binyıl öncesi ilerleme Antarktik Soğuk Yinelenmesi olayı ile ilişkilendirilmiştir.12 Adadaki polen analizleri, GÖ 12 bin yıl ve 10 bin yıl dönemlerinde ısınma ve buzul gerilemeleri, buna bağlı olarak soğuğa dayanıklı çayırların geliştiği, GÖ 5000 yıllarında ısınmaya bağlı olarak soğuğa dayanıklı türlerin yanında sıcaklık isteği artan bitkilerin de geliştiği belirlenmiştir.13