Lat. Limosa lapponica
İng. Bar-tailed Godwit
37-39 cm boyunda, 200-720 gram ağırlığa sahip ve 67-72 cm kanat açıklığına sahip uzun bacaklı ve uzun gagalı bir kıyı kuşudur.1,2 Üreme dönemi ve dönem dışı, farklı yaş gruplarının tüy desenleri bu yüzden benzer kıyı kuşlarından ayırt edilmek için tecrübeli bir kuş gözlemci gerektirir. Kıyı çamurçulluğu kutup dairesi içindeki tundra sulak alanlarında ürer.3 Üremek için ıslak çayırların içinde, nispeten daha kuru, küçük tepeciklerin üstünde yuvalarını kurar. Göç ve kışlama döneminde ise büyük oranda kıyı sulak alanlarını tercih eder. Beslenmek için uzun gagasını sulak alanlardaki bitkilerin ve çamurun içine sokarak yakaladığı ufak omurgasızlarla beslenir. Ancak ufak meyvelerle de beslendiği kaydedilmiştir.4
Kıyı çamurçulluğu mükemmel bir göçmendir. Her yıl, üreme bölgelerinden kışladıkları Avustralya ve Yeni Zelanda arasında bazen gidiş-dönüş 30.000 km’ye kadar uzanan mesafelerde göç ederler.5 Ancak bu türün gerçek rekoru mesafe değil, dayanıklılıktır. 2010 yılında kuş bilimcilerin uydu vericisi taktığı bireyler, hiç durmaksızın 11.000 km’nin üzerinde uçarak dünyadaki dinlenmeden en uzun yolculuk yapan canlı olarak kaydedildiler.5 Bu zorlu uçuşu başarabilmek için kıyı çamurçulluklarının biriktirdiği yağ, toplam ağırlıklarının %55’ine kadar ulaşabilir.6 Bu oran, göçmen kuşlar arasında kaydedilen en büyük yağ depolama oranıdır. Toplam vücut ağırlıklarını optimize edebilmek için kıyı çamurçullukları göç öncesi yolculuklarında ihtiyaç duymadıkları sindirim sistemi gibi organları küçültürler.7 Her birey bu yolculuğu dinlenmeden tamamlayamaz ve göç sırasında bazı kıyı çamurçullukları ülkemiz sulak alanlarında mola verip beslenirler.8
Kıyı çamurçulluğunun birçok popülasyonunda düşüşler gözlenmektedir ve bu nedenle türün nesli tehlike altında olabilir.9 Birçok su kuşu için önemli bir yere sahip olan Sarı Deniz’deki kıyı sulak alanlarının kaybolmasının, bu türün popülasyonlarındaki düşüşte etkili bir rol oynadığı düşünülmektedir.10
