İng. Kolyma Mountains
Kolyma Dağları, kuzeydoğu Sibirya’nın Kolyma bölgesinde bulunan ve en yüksek noktası 1828 metre (Nevsky Dağı) olan bir sıradağdır. Ohotsk Denizi’ne paralel KD-GB doğrultusunda 1300 km boyunca uzanan bu sıradağ 58, 79°-69, 79°K enlemleri ve 149, 93°- 174, 04°D boylamları arasında yer alır (Şekil 1).
Kolyma Dağları’nın batı kesimi genel olarak kiltaşı ve kumtaşından, doğu kesimi ise volkanik kayaçlardan ve granit sokulumlarından oluşur.1 Bu granit sokulumları okyanusal plakanın kıtasal plaka altına dalması sonucunda oluşan (bkz. Levha Tektoniği), toplam 3000 km uzunluğa sahip Okhotsk-Chukotka Volkanik Kuşağı’nın bir bölümünü oluşturmaktadır. Volkanik kuşağın oluşmasından sonra gerçekleşen hidrotermal süreçlere bağlı olarak volkanik kuşak içerisinde dünyanın en önemli altın ve gümüş madenleri oluşmuştur.2 Bu madenlerin yanı sıra dağlık alan kalay, tungsten, bakır gibi madenler açısından oldukça zengindir.3
Sıradağın büyük bölümü, dağın batı sınırını da oluşturan Kolyma Irmağı tarafından kuzeydeki Doğu Sibirya Denizi’ne doğru drene edilmektedir. Büyük bölümü Artktik dairesi (bkz. Arktik dairesi) içerisinde kalan dağlık alan çok soğuk kışların yaşandığı subarktik iklim kuşağı içerisindedir. Kış mevsimi ortalama sıcaklıkları -19°C ile -38°C arasında değişirken, yaz dönemi ortalama sıcaklıkları 3°C ile 16°C arasında değişir. İklim koşullarının bir sonucu olarak bölge sürekli permafrost (bkz. Permafrost) kuşağındadır ve tundra bitki örtüsüyle kaplıdır. Yerleşimin çok seyrek olduğu dağlık alandaki en büyük yerleşke, dağlık alanın güneybatısında bulunan ve 100 bin kişilik nüfusa sahip olan Magadan kasabasıdır.4 Magadan yerleşkesi sürekli-süreksiz permafrostun sınırında yer almaktadır ve yapıların büyük bölümü süreksiz permafrost üzerindedir. Küresel ısınmayla birlikte permafrostun erimesi Magadan yerleşimindeki yapılar için büyük tehlike yaratmaktadır.5
Kolyma Dağları’nın yüksek kesimleri Kuvaterner’in buzul dönemlerinde (bkz. Buzul Çağları) ilerleyen vadi buzulları (bkz. Buzul Vadileri) tarafından yoğun şekilde aşındırılmıştır. Bu buzullaşmanın sonucu olarak Kolyma Dağları’nda U-şekilli buzul vadileri, buzul sirkleri, moren depoları yaygındır.6 Eski buzul izlerinin yanı sıra, günümüzde dağlık alanın Ohotsk Denizi kıyılarına bakan yamaçlarında 700-1500 m arasında küçük ölçekli toplam 19 buzul bulunmaktadır. Ancak Dünya’nın diğer kesimlerinde olduğu gibi bu buzullar da hızla eriyerek geri çekilmektedir.1
