Lat. Sterna paradisaea
İng. Arctic Tern
28-39 cm boy, 90-130 gr ağırlık ve 65-75 cm kanat açıklığına sahip olan kutup sumrusu, orta büyüklükte bir sumru türüdür. Bembeyaz gövdesi, siyah kafası ve uzun kırmızı gagasıyla son derece zarif ve çevik bir deniz kuşudur.1 Göç yolculukları sırasında kat ettikleri uzun mesafelerle bilinen kutup sumruları, tüm kuşlar arasında rekortmen olarak kabul edilirler. Bu kuş türü 34 yıla kadar yaşayabilir ve her yıl üreme bölgeleri olan Arktik’ten kışladıkları Antarktika’ya kadar 80.000 kilometrelik yolculuklar yaparlar.2 Bu mesafe sadece göç rotasını kapsamakla kalmaz, aynı zamanda beslenme ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak için yaptıkları uçuşları da içerir. 100 gramın altındaki bu küçük kuşlara uydu vericisi takmak mümkün değildir. Araştırmacılar, bu türün göç rotasını anlamak için üreme kolonilerinde kuluçkada yakaladıkları bireylerin bacaklarına yerleştirilen minyatür bir ışık sensörü içeren küçük cam kapsüller kullandılar.3 Bu hafif sensör, yıl boyunca gün doğumu ve gün süresini kaydeder. İşaretlenmiş bireyler, kış göçü sonrası üreme kolonilerine geri döndüklerinde bu sensörlerden gelen verileri kullanarak bir yıl boyunca her gün kuşun bulunduğu enlem ve boylamı belirleyebilirler.
Kutup sumrusunun göç sırasında kıyıları takip ettiği ve aynı zamanda açık okyanustaki verimli bölgelerde beslendiği bilinmektedir. Kuzey ve güney kutupları arasında genellikle yaz aylarını geçirdikleri için dünyanın en çok gündüz yaşayan canlıları olarak kabul edilirler. Kuzey yarımkürede, üreme döneminde bitki örtüsü az olan açık düzlüklerde yuva yaparlar, ancak bazen bina çatılarına da yuva kurdukları gözlenmiştir.4 Kutup sumrusu, 15 cm’den küçük balıklar ve deniz omurgasızları ile beslenir. Ayrıca, fırsat bulduklarında uçan böceklerle de beslenirler. Deniz üzerinde çevik uçuşları ve avlarını fark ettiklerinde bir süre yerinde havada sabit durarak uçarlar ve ardından suya dalışları onları karakterize eder.
Üredikleri ve kışladıkları kutup bölgelerinde yapılan araştırmalar sınırlıdır ve bu nedenle popülasyon değişimleri hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. Kutup sumrusu nadir olsa da ülkemizde gözlemlenebilir.5 Ülkemizde sıkça görülen sumru türlerinden (Sterna sterna) gagalarının ucundaki siyah leke olmayan kutup sumrusu, akrabalarından ayırt edilir.
Üredikleri ve kışladıkları kutup bölgelerinde yapılan araştırmalar sınırlıdır ve bu nedenle popülasyon değişimleri hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. Kutup sumrusu nadir olsa da ülkemizde gözlemlenebilir.5 Ülkemizde sıkça görülen sumru türlerinden (Sterna sterna) gagalarının ucundaki siyah leke olmayan kutup sumrusu, akrabalarından ayırt edilir.
