İng. Lemming
Kuzey fareleri (lemmingler) sadece Kuzey Yarım Küre’de, genellikle tundra iklimlerinin görüldüğü yerlerde yaşayan küçük kemirgen türüdür. Tarla fareleri, çöl fareleri ve misk sıçanları gibi diğer kemirgenler ile Muroidea üst ailesinin bir parçasıdırlar. Toplam 20 adet kuzey faresi türü bulunmaktadır. Kuzey faresi türlerini hem birbirlerinden hem tarla farelerinden ayırt etmek özellikle doğal ortamlarında zordur. Doğru saptamaların yapılabilmesi için alan uzmanlarının bu canlının diş ve kafatası yapısını ayrıntılı olarak incelemesi gerekir.
Boyları 13-18 cm arasında değişirken ağırlıkları 23-34 gram arasıdır. Kuzey fareleri kahverengi veya siyah, uzun, yumuşak kürklü ve yuvarlak bir şekle sahiptir. Çok kısa kuyrukları, küt ve kıllı burunları, kısa bacakları ve küçük kulakları vardır. Ön ayaklarında kar tabakasını hızlı ve etkili bir şekilde kazmasını sağlayan pençeleri vardır. Çoğunlukla yosun, meyveler, yapraklar, kökler, soğancıklar ve likenlerle beslenir.1
Kuzey faresi, sert kuzey kışı boyunca kış uykusuna yatmaz. Kışın, karın altında onu hem avcılardan hem de yüzeydeki aşırı soğuk havalardan koruyan tünel sistemlerinde yaşar.2 Bu tünel sistemlerinde dinlenme alanları, tuvalet alanları ve yuvalama odaları bulunur. Üreme, kar altı tünellerinde tüm kış boyunca görülebilse de genellikle haziran ve eylül ayları arasında yoğunlaşır. Tek batında 3 ile 5 arasında yavru doğurur. Yavrular doğduklarında ortalama 3 gram civarındadır ve 11 gün boyunca gözleri kapalı kalır.3
Kahverengi kuzey faresi (Lemmus trimucronatus) ve yakalı kuzey faresi (Dicrostonyx groenlandicus) kutup bölgelerinin en yaygın kuzey faresi türleridir. Kuzey faresinin popüler kültürdeki yeri de oldukça ilginçtir. 1958 yılında Disney tarafından yayınlanan Vahşi Beyazlık belgeselindeki sahte intihar sahnesi, bu canlının topluca uçurumdan atlama davranışı sergilediği şeklinde yanlış bir inanca yol açmıştır. Bu canlının doğal yaşam alanlarına yakın yerel halkların da yüzyıllardır buna inandıkları sonradan ortaya çıkarılmıştır. Doğa bilimciler bu inanca yol açan etmenin kuzey faresi popülasyonunda gerçekleşen aşırı dalgalanmalar olduğunu düşünmektedir. Yiyecek bolluğu ve av-avcı döngüsü sonucu ortaya çıkan nüfus patlamaları ve popülasyondaki aşırı düşmeler, halk arasında kuzey faresinin toplu olarak ortadan kaybolması olarak algılanmıştır.4,5