Lat. Eudyptes chrysolophus
İng. Macaroni Penguin
Spheniscidae ailesinden Antarktika, Antarktika altı adalar ve Antarktika Yarımadası’nda görülen sorguçlu penguenlerin altı türünden biridir. Makaroni pengueni, ilk kez 1837’de Alman doğa tarihçisi Johann Friedrich von Brandt tarafından Falkland/Malvinas Adaları’nda tanımlanmıştır. Cins adı “eudyptes” Antik Yunanca’da “iyi dalıcı” anlamına gelirken, tür adı olan “chrysolophus” ise “altın sorguç” anlamını taşımaktadır. İngiliz denizcilerin türü dikkat çekici sarı sorgucuna bakarak isimlendirdikleri akla gelmektedir. “Makaronizm” ise İngiltere’de 18. yüzyılda gösterişli veya aşırı süslü tarz için kullanılan bir terimdir. Bu modayı benimseyen kişiler de macaroni olarak adlandırılırdı. Bu sebeple, görünüşleri esas alınarak söz konusu türün adı “makaroni” olarak kabul edilmiştir. Bazı penguenler paytak yürüyerek mesafe kat ederken, sorguçlu penguenlerin en büyüğü olan makaroni penguenleri zıplayarak hareket etmektedir.
Bu penguenler, sorguçlu penguenlerin altı türünden biridir ve kraliyet penguenlerine yakındır. Birbirine benzeyen bu iki penguen türü makaroni penguenlerin yüz renklerinin siyah olmasıyla ayırt edilebilmektedir. Uzun sarı, turuncu ve siyah tüyler alından geriye doğru taç boyunca uzanır ve gözün arkasına düşer. Kraliyet penguenlerine benzer şekilde sarı sorguçları alınlarında birleşmektedir. Yetişkin makaroni penguenleri ortalama 5,5 kg ağırlığında ve 70 cm uzunluğundadır.1,2
Makaroni penguenleri çoğunlukla kril olmak üzere deniz kabukluları ve kalamar ile beslenmektedir.3 Uygun avlanma alanlarını bulmak için 400 km mesafeye kadar seyahat edebilirler. Avlanmak amacıyla 15-70 m arasında derinliklere dalan bu penguenlerin 100m’ye kadar dalış yapabildikleri kaydedilmiştir. Makaroni penguenleri yaklaşık 15 km/s hızla yüzerler ancak 24 km/saat’e kadar çıkabilirler.4 Kürklü foklar, leopar fokları ve katil balina türleri zaman zaman sudaki makaroni penguenlerini avlamaktadır. Yırtıcı hayvanlar genellikle bu penguenlerin yumurtalarını, yalnız ve korumasız bırakılan genç veya civciv penguenlerini avlamaktadır.
Vahşi doğadaki yaşam sürelerinin 8 ila 15 yıl arasında değiştiği gözlemlenmiştir. Göçmen bir penguen türü olan Makaroni penguenleri, istisnai durumlarda yuvalama mevsimi dışında genellikle karada görülürler. Okyanusun üzerindeki kayalıklarda ve uçurumlarda yuvalarını yaparlar ve suya yakın alanlarda yaşarlar. Makaroni pengueninin ötüşü diğer sorguçlu penguenlere benzemektedir. Her penguen benzersiz bir akustik imzayı içeren karmaşık bir ses yapısına sahiptir. Özellikle bölge kurarken oldukça gürültülü oldukları gözlemlenmektedir. Üremeleri, yuvalama ve yumurtlama şekilleri kayalık penguenleri ile büyük benzerlikler göstermektedir. Erişkinler Ekim ayı sonlarında üremeye gelir ve yumurtalarını Kasım ayı başlarında bırakırlar. Yumurtladıktan yaklaşık 35 gün sonra civcivler yumurtadan çıkar. Daha sonra civcivler küçük kreşlerde toplanır. Denize açılmaya hazır olana kadar geçen 60-70 günlük süre içinde 1-2 günde bir beslenirler. Üreme kolonilerini Nisan veya Mayıs aylarına kadar terk ederler.2
Kolonileri genellikle 100.000’den fazla bireye sahiptir. Güney Şili, Falkland Adaları, Güney Georgia ve Güney Sandwich adaları, Güney Orkney ve Güney Shetland Adaları, Bouvet Adası, Prens Edward ve Marion adaları, Crozet Adaları, Krozet Adaları dâhil olmak üzere, Kerguelen Adaları, Heard ve McDonald Adaları ve Antarktika Yarımadası’nda ürerler. Yiyecek arama sırasında gruplar kuzeye, Avustralya açıklarındaki adalara, Yeni Zelanda’ya, Güney Brezilya’ya, Tristan da Cunha’ya ve Güney Afrika’ya giderler. En büyük popülasyonlar Crozet, Kerguelen, Heard, Güney Georgia ve Marion adalarındaki Antarktika altı sularında bulunabilir.5
Makaroni penguenleri, 18 milyon birey sayısıyla penguen türleri arasında en kalabalık olanı olmasına rağmen, son 30 yılda iklim değişikliği ve diğer nedenlerden kaynaklanan hızlı bir popülasyon düşüşü yaşadığı için Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Listesi’nde “hassas” türler kategorisinde sınıflandırılmaktadır.6
