Sosyal ve Beşerî Bilimler


İng. Sabetta

Sabetta 66 köyü,1 Yamalo-Nenets Özerk Bölgesi’nin Yamal Yarımadası’nın 5 km kuzeydoğu kıyısında yer alır ve Yamal LNG projesinin altyapısı bağlamında önemlidir. Proje, doğal gaz sıvılaştırma tesisinin (LNG) inşasını, Güney Tambey sahasının kaynak tabanına dayanan sıvılaştırılmış doğal gazın üretimi, depolanması ve sevkiyatına yönelik tesislerin kurulmasını içermektedir.2 Sabetta’ya kara yoluyla ulaşmak mümkün değildir. Projenin amacı için tesis bünyesinde gerekli tüm altyapının oluşturulduğu uluslararası bir havaalanı3 ve Sabetta köyü inşa edilmiştir. 2000’li yılların başında, köyde sadece on dokuz yerli sakin yaşamaktaydı. Bölgede çok sayıda doğal gaz işleme tesisi inşa edildikten sonra Sabetta’nın otuz bin kişiye ulaşan nüfusu esas olarak bölgede bu tesisler bünyesinde çalışanlardan oluşmaktadır. Proje kapsamında yaşam destek kompleksi adı altında tesisler, yakıt depolama merkezi, kalorifer dairesi, kantin, sağlık merkezi, spor kompleksi, hamam, idari personel dairesi, bir otel, kanalizasyon ve su arıtma tesisleri, gıda depolama merkezi inşa edilmiştir.4

LNG’nin buz sınıfı tankerlere sevkiyatını sağlamak için, Kara Denizi’nin Ob Körfezi yakınlarındaki Yamal Yarımadası’nın doğu kıyısında bir tanker filosu ve Kuzey Deniz Yolu boyunca gaz taşıyan gemilerin yıl boyunca seyrini mümkün kılacak bir liman inşa edilmesine ihtiyaç duyulmuştur. Aynı zamanda Ob Körfezi’nde bir taşımacılık kanalının oluşturulması da dahil olmak üzere Sabetta limanın inşası, “2010-2020’de Rusya ulaştırma sisteminin geliştirilmesi” Federal Hedef Programı hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilmiştir.5 20 Temmuz 2012’de, Sabetta köyünde uluslararası deniz taşımacılığının gerçekleştirileceği yeni bir limanın temel atma töreni düzenlenmiştir. Törene katılanlar arasında Rusya Ulaştırma Bakanı Maxim Sokolov, Rosmorrechflot Başkanı Alexander Davydenko, Federal Devlet Üniter İşletmesi Rosmorport Genel Müdürü A.V. Lavrishchev, projenin özel yatırımcılarının temsilcileri ve diğer yetkililer bulunmuştur. Lavrishchev konuşmasında “Sabetta limanının inşası, Kuzey Kutup Dairesi’nin ötesinde ve bir bütün olarak Rusya’da ulaşım altyapısının geliştirilmesi için bilinen önemli projelerden biridir. Uygulanması, Sevmorputu’nun gelişimine güçlü bir ivme kazandıracaktır. Proje, kamu-özel sektör ortaklığı ilkeleri üzerine uygulanmaktadır. Projede hem federal bütçeden hem de özel yatırımcılardan finansman sağlanmaktadır. Bu iş birliği, maliyetleri ve karşılıklı garantileri düşürerek, her iki proje katılımcısının risklerini en aza indirmeyi mümkün kılarken, inşaat tamamlandıktan sonra liman, hidrokarbonların taşınması adına Kuzey Deniz Yolu’nun kapısı görevini görecektir” şeklinde belirtmiştir.6

Sabetta köyü, modern Rusya’nın en büyük projelerinden biridir çünkü burada sıvılaştırılmış gaz taşıyan tankerleri yüklemek için en büyük Arktik deniz limanı inşa edilmiştir. Köyde neredeyse her türlü uçağın iniş yapabildiği bir havaalanı inşaatı tamamlanmıştır. Sabetta limanına gelen tüm kargoların büyük kısmı tankerler tarafından Arkhangelsk kentinden teslim edilmektedir. Sabetta’nın Labytnangi kasabasından denize uzaklığı yaklaşık 1000 kilometredir ve kış mevsiminde yol durumuna bağlı olarak 1000 ila 1200 kilometre arasında değişebilmektedir. Sabetta limanında yükün boşaltılması bir program dahilinde özel izinle gerçekleştirilebilmektedir.7


Kaynakça

1 Nenetsçe dilinde «Dünya’nın sonu» olarak tercüme edilmiştir.

2 Arktika Ansiklopedisi: 2 ciltlik - «Kuzey Ansiklopedisi»nin artırılmış ve yenilenmiş baskısı. M.: Yayınevi «Paulsen». 2017. Cilt 2. 663 s. (Rusça: Arkticheskaya enciklopediya_ v 2_h tomah - dopolnennoe i pererabotannoe izdanie «Severnoi enciklopedii». M._ Izdatelstvo «Paulsen» _ 2017 - T. 2 - 663 s.)

3 Moskova-Sabetta uçuşu için biletler satışta olmamakla birlikte sadece özel listelere göre seyahat gerçekleşmektedir. Havaalanı stratejik bir tesistir ve IL-76 tipi nakliye uçağı alabilmektedir.

4 Yamal LNG. Sabetta köyü.: http://yamallng.ru/project/sabetta/ (Rusça: Poselok Sabetta. Yamal SPG.)

5 Olegovna E. O. Sıvılaştırılmış doğal gaz üretimi için büyük ölçekli projelerin sürdürülebilirliğini değerlendirmek için yöntemlerin geliştirilmesi. St. Petersburg Dağ Üniversitesi. 2021. 147 s. (Rusça: Olegovna E. O. Razvitie metodov ocenki ustoichivosti krupnomasshtabnih proektov po proizvodstvu sjijennogo prirodnogo gaza. Sankt_Peterburgskii gornii universitet. 147 c.)

6 RF Ulaştırma ve Haberleşme. Sabetta’nın yeni limanı olmalı. No 5-6, 2012. S.84-85.: https://www.rosmorport.ru/media/File/sabetta.pdf (Rusça: Novomu morskomu portu Sabetta _ BIT. Transport i svyaz Rossiiskoi Federacii No 5_6_ 2012. C.84_85)

7 Avtoir Şirketi. Sabetta’nın köyüne (limana) kargo taşımacılığı.: http://tkavtoir.ru/goroda/gruzovie_perevozki_v_sabettu/ (Rusça: Gruzoperevozki v poselok _port, Sabetta. OOO AVTOIR gruzovie perevozki po Yamalo_Neneckomu Avtonomnomu Okrugu)


Yazarlar