Fiziki Bilimler

Spektral Çözünürlük


İng. Spectral Resolution

Bir algılayıcının elektromanyetik spektrumdaki algılama aralığı spektral çözünürlük olarak tanımlanır. İnsan gözü, elektromanyetik spektrumun yaklaşık 400 ile 700 nm arasındaki dar bir aralığı olan görünür bölgesine duyarlıdır. Algılayıcılar, insan gözünün gördüğü bölgenin yanı sıra elektromanyetik spektrumun diğer bölgelerinde de algılama yaparak cisimlerin farklı özelliklerinin belirlenmesine olanak sağlar. Şekil 1’de, aynı bölgenin elektromanyetik spektrumun farklı bölgelerinden elde edilmiş uydu görüntüleri verilmektedir.

Bir algılayıcının algılama yaptığı dalga boyu genişliği ne kadar küçük ve bant sayısı da ne kadar fazla ise spektral çözünürlüğü yani spektral özellik ayırt edebilme kapasitesi o kadar yüksek olur. Aynı bölgeye ait farklı spektral aralıklarda algılanmış görüntülerden çok bantlı görüntü üreterek çeşitli analizler yapılabilir. Termal kızılötesi bölgesinden elde edilen görüntülerden deniz suyu veya karadaki sıcaklık değişimleri belirlenebilir.1 Elektromanyetik spektrumun farklı bölgelerinden elde edilmiş görüntülerden kar, buz sınıflandırması, albedo farklılıkları gibi özellikler belirlenebilir, ayrıca arazi örtüsü/kullanımı haritaları üretilebilir.2 Şekil 2’de Antarktika bölgesine ait LANDSAT 8 uydusunun görünür ve kızılötesi bantlarından alınmış görüntüleri verilmektedir. Karla kaplı alanlar görünür band kombinasyonunda insan gözünün gördüğü şekilde beyaz görülebilirken kızılötesi band kombinasyonunda kırmızı görünmektedir. Şekil 2c’de ise Horse Shoe Adası ve çevresinin elektromanyetik spektrumun termal kızılötesi bölgesinden algılanmış görüntüsü verilmektedir. Görüntüde beyaza yakın yerler radyometrik olarak sıcak, koyu renk tonları ise radyometrik olarak sıcak alanları temsil etmektedir.

Antarktika’da yapılacak çalışmalarda termal bölgede kaydedilen görüntüler kullanılarak karada kar ve buz erimesinin neden olduğu sıcaklık değişimleri, toprak sıcaklığı veya deniz suyunda meydana gelen sıcaklık değişimleri belirlenebilir. Uydu görüntülerinden üretilecek bu sonuçlar iklim değişikliği ile yapılan çalışmalarda önemli bir girdi oluşturur.


Kaynakça

1 Wu, Y., Wang, N., Li, Z., Chen, A., Guo, Z., Qie, Y. 2019. The effect of thermal radiation from surrounding terrain on glacier surfacetemperatures retrieved from remote sensing data: A case study from QiyiGlacier, China, Remote Sensing of Environment, 231, 111267.

2 Hui F M, Kang J, Liu Y, Cheng X, Gong P, Wang F, Li Z, Ye Y F, Guo Z Q. 2017. AntarcticaLC2000: The new Antarctic land cover database for the year 2000. Science China Earth Sciences, 60: 686?696, doi: 10.1007/s11430-016-0029-2

Görsel Kaynaklar

URL-1:https://earthexplorer.usgs.gov/ 25 Ocak 2022 tarihinde erişildi.

Şekil Yazıları

Şekil 1. İstanbul Boğazı ve çevresinin elektromanyetik spektrumun farklı bölgelerinden alınmış Landsat 8-OLI görüntüleri

Şekil 2. 02.02.2021 LANDSAT 8 a) Görünür band kombinasyonu (B4/B3/B2) b) Kızılötesi band kombinasyonu (B7/B4/B4) c) Termal band (Band 10)


Yazarlar