Yaşam Bilimleri

Ustura Gagalı Alk


Lat. Alca torda

İng. Razorbill

Ustura gagalı alk, iri ve sağlam görünümlü bir alk türüdür ve 37-39 cm boy, 505-890 gr ağırlık ve 63-68 cm kanat açıklığına sahiptir.1 Diğer alklerden onu ayıran şey, siyah sırtı, beyaz karın bölgesi ve kalın, siyah gagasıdır, üzerinde beyaz çizgiler bulunur. Ustura gagalı alkler, Atlantik Okyanusu’nun kuzeyinde ve Arktik Okyanusu’nun nispeten alçak enlemlerinde, Kanada, Grönland, İzlanda ve kuzey Avrupa kıyılarında ürer.2 Küresel olarak yaklaşık 700.000 çift ustura gagalı alk bulunmaktadır ve bu popülasyonun büyük bir kısmının İzlanda’da ürediği tahmin edilmektedir.3 Üreme alanları olarak, genellikle kayalık adaları veya kıyı yamaçları tercih ederler. Kış aylarını geçirmek için ise bazen 4000 km uzaklıktaki daha güney deniz bölgelerine göç ederler. Bu türün doğada 41 yıla kadar yaşayabileceği kaydedilmiştir. Ustura gagalı alk, denizde avlanırken küçük balık sürülerinin arasında yüzebilir ve dalabilir. Genellikle sığ sulara yönelirler, ancak bazı durumlarda 100 metre derinliğe kadar dalış yapabildikleri gözlemlenmiştir.4,5

Yıllar boyunca, ustura gagalı alklerin yumurtaları, tüyleri ve etleri için avlanmıştır. Bu nedenle 20. yüzyılın başlarında kuzey Atlantik’teki üreme bölgelerinin birçoğundan neredeyse tamamen kaybolmuşlardır ve bu popülasyon düşüşünde yumurtaları, tüyleri ve etleri için yapılan avcılığın büyük bir etkisi vardır.6 Ayrıca, balıkçılık faaliyetlerinin yanı sıra hedef dışı avlanma da bu türü ciddi şekilde etkilemiş olabilir.7 Deniz kazaları sonucu oluşan petrol kirliliklerinin de bu türü olumsuz etkilediği bilinmektedir.8 Örneğin bir deniz kazası sonrası bu türün ufak ve izole bir üreme popülasyonu 450 çiftten 50 çifte düşmüştür.9 Bu dramatik düşüş, dar bir bölgede üreyen ve küresel popülasyonu az olan ustura gagalı alk gibi deniz kuşları için deniz kazaları ve petrol kirliliğinin nasıl yıkıcı etkileri olabileceğine bir örnektir.


Kaynakça

1 Del Hoyo, J., Elliott, A. ve Sargatal, J. 1992. Handbook of the birds of the world Cilt 1, 8. Lynx edicions. Barcelona.

2 Lavers, J.L., Jones, I.L. ve Diamond, A.W. 2007. Natal and breeding dispersal of Razorbills (Alca torda) in eastern North America. Waterbirds, 30, 4, 588-594.

3 Cramp, S. 1985. The Birds of the Western Palearctic. Cilt 4. Terns to Woodpeckers. Oxford University Press, Oxford, UK.

4 Camphuysen, C. J. ve A. Webb. 1999. Multi-species feeding associations in North Sea seabirds: jointly exploiting a patchy environment. Ardea, 87, 177-198.

5 Paredes, R., Jones, I. L., Boness, D. J., Tremblay, Y., ve Renner, M. 2008. Sex-specific differences in diving behaviour of two sympatric Alcini species: Thick-billed Murres and Razorbills. Canadian Journal of Zoology, 86, 7, 610-622.

6 Nettleship, D. N., ve Evans, P. G. H. 1985. Distribution and status of the Atlantic Alcidae. In The Atlantic Alcidae: Evolution, Distribution and Biology of the Auks Inhabiting the Atlantic Ocean and Adjacent Water Areas. Editörler: D. N. Nettleship and T. R. Birkhead, Academic Press, 54-154. London, UK.

7 Denlinger, L. ve Wohl, K. D. 2001. Seabird harvest regimes in the circumpolar nations. Akureyri: CAFF International Secretariat.

8 Tycho Anker-Nilssen, Vidar Bakken, Hallvard Strøm, Alexander N. Golovkin, Vi- tali V. Bianki, ve Ivetta P. Tatarinkova, 2000. The status of marine birds breeding in the Barents Sea region. Tromsø: Nor. Polarinst. Rapp. Ser. nr. 113.

9 Bourne, W. R. P. 1970. Special r.view-after the Torrey Canyon disaster. Ibis, 112, 120-125.


Yazarlar